Hiệp hội doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) vừa công bố kết quả Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) quý 2 năm 2023.
Cuộc khảo sát do Decision Lab thực hiện cho thấy chỉ số niềm tin của doanh nghiệp châu Âu đối với thị trường Việt Nam giảm nhẹ 4,5 điểm với số điểm hiện tại là 43,5.
Chỉ số niềm tin kinh doanh (BCI) được thực hiện hàng quý dựa trên kết quả thu thập thông tin 1.300 thành viên của EuroCham trong nhiều lĩnh vực.
Báo cáo BCI quý 2/2023 cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp dự đoán sự ổn định hoặc cải thiện kinh tế đã tăng 2%, nâng tổng số doanh nghiệp dự đoán điều này lên gần một phần ba.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp châu Âu đang thận trọng đánh giá toàn cảnh, tập trung vào việc tối ưu hóa doanh thu và đơn hàng với mức tăng nhẹ 4% trong tỷ lệ các công ty dự đoán sụt giảm về doanh thu và đơn hàng. Ngoài ra, số lượng các công ty có kế hoạch quản lý chặt chẽ các khoản đầu tư trong quý tới đã tăng thêm 7%.
Với tình hình nêu trên, các doanh nghiệp tham gia khảo sát nhấn mạnh cải cách quy định và sự sẵn có của lực lượng lao động lành nghề là động lực tăng trưởng then chốt cho doanh nghiệp. Đảm bảo thị thực và giấy phép lao động cho lao động nước ngoài vẫn luôn là một thách thức đối với các doanh nghiệp với hơn 80% doanh nghiệp được khảo sát gặp khó khăn ở các mức độ khác nhau.
Báo cáo đã chỉ ra tình trạng thiếu điện ảnh hưởng đáng kể đến các doanh nghiệp trong thời gian khảo sát. Mặc dù tình hình đã ổn định hơn nhờ những cơn mưa lớn nhưng trước đó khoảng 60% số người tham gia khảo sát đã chịu ảnh hưởng. Thiếu hụt điện làm năng suất hoạt động và năng suất lao động giảm, sản xuất và dịch vụ bị gián đoạn.
Do đó, các doanh nghiệp châu Âu cho rằng, đảm bảo các giải pháp dài hạn để giải quyết vấn đề ổn định nguồn cung cấp điện vẫn là ưu tiên hàng đầu để duy trì hiệu quả kinh doanh và khả năng phục hồi kinh tế tổng thể.
Báo cáo BCI còn nhấn mạnh về góc nhìn của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu về sự phát triển cơ sở hạ tầng của Việt Nam với 53% cho rằng cơ sở hạ tầng hiện tại “không tương xứng” hoặc “tụt hậu”. Tuy nhiên, chính phủ Việt Nam đã và đang tích cực thực hiện các biện pháp để giải quyết vấn đề này, đặc biệt là tập trung đẩy nhanh các dự án hạ tầng trọng điểm như lĩnh vực đường cao tốc.
Bất chấp những thách thức trên, Việt Nam vẫn tiếp tục thu hút các nhà đầu tư nước ngoài với 48% số người tham gia khảo sát kỳ vọng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của công ty họ vào Việt Nam sẽ tăng trong quý tới. Tuy nhiên, có tổng cộng 40% doanh nghiệp bày tỏ không có kế hoạch tăng vốn FDI, tăng 4% so với BCI trước đó. Dù vậy, Việt Nam vẫn củng cố vị trí 1 trong 5 điểm đến đầu tư hàng đầu của hơn 1/3 doanh nghiệp cho thấy sức hấp dẫn lâu dài của đất nước.
Các doanh nghiệp được khảo sát nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện môi trường pháp lý, phát triển cơ sở hạ tầng và đảm bảo khả năng tiếp cận nguồn tài chính để nâng cao sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài. Báo cáo cũng nhấn mạnh rằng các quy định không rõ ràng (53%) và thủ tục hành chính rườm rà (50%) là những rào cản pháp lý chính hạn chế hoạt động của các doanh nghiệp tại Việt Nam.
Cũng theo báo cáo BCI, các dự định và thực tế về việc chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam đã giảm đi với phần lớn (81%) công ty chưa dịch chuyển bất kỳ hoạt động sản xuất nào. Trong số đó, chỉ có 3% doanh nghiệp đang xem xét dịch chuyển và 2% đã chủ động lên kế hoạch cho việc dịch chuyển.
Báo cáo cũng nhấn mạnh những quan ngại của gần 40% số người tham gia khảo sát về việc triển khai thuế tối thiểu toàn cầu sắp tới.
Khảo sát BCI cho thấy, hơn một nửa số doanh nghiệp được khảo sát hưởng lợi từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu (EVFTA). Trong số đó, 35% lãnh đạo doanh nghiệp cho biết thu được lợi ích từ việc cắt giảm thuế quan. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp vẫn tiếp tục đối mặt với những thách thức trong việc tận dụng tối đa các thỏa thuận của EVFTA với các thủ tục hành chính và việc hiểu biết không đầy đủ.
Bình luận về chỉ số và kết quả khảo sát BCI quý 2/2023, ông Gabor Fluit, Chủ tịch EuroCham cho biết, nền kinh tế Việt Nam chủ yếu dựa vào sản xuất và xuất khẩu nên đang phải chịu tác động lớn bởi tình hình khó khăn toàn cầu. Sự sụt giảm về xuất khẩu và các đơn hàng đã tác động lớn đến các doanh nghiệp châu Âu và cộng đồng doanh nghiệp nói chung.
Để giải quyết những thách thức này, ông Gabor Fluit cho rằng, Chính phủ Việt Nam đã nhanh chóng thực hiện các giải pháp thiết thực, đặc biệt là bằng cách đẩy nhanh các dự án cơ sở hạ tầng quan trọng. Về vấn đề thiếu điện, Chính phủ nên tập trung vào việc phát triển các kế hoạch dài hạn vì việc này có khả năng xảy ra theo chu kỳ.
“Bằng cách hành động nhanh chóng và toàn diện, chúng ta không chỉ thu hút đầu tư nước ngoài mà còn đảm bảo một nền kinh tế vững mạnh và có khả năng vượt qua trở ngại trong tương lai. Vấn đề thời gian rất quan trọng, vì vậy chúng ta phải hành động nhanh chóng và quyết liệt, EuroCham luôn sẵn sàng hỗ trợ thông qua đối thoại và tham vấn chính sách”, Chủ tịch EuroCham nhấn mạnh.
Nguồn : Báo Hải Quan